KAMU MALİYESİ_ Borçlanma_0005

KAMU MALİYESİ_ Borçlanma_0005


Devlet borçlanmasının kötü olduğu, zorunlu olmakıkça bu yola başvurulmaması gerektiği, zorunluluk duyulduğunda da ancak asgari boyutta devlet borçlanmasına gidilmesinin uygun olacağı görüşü, aşağıdaki olayların hangisinden sonra terk edilmiştir.?

A. 1989 Berlin Duvarı’nın yıkılışı
B. 1929 – 1939 Dünya Ekonomik Krizi
C. 1973 Petrol Krizi
D. 1978 Petrol Krizi
E. Türkiye’deki Şubat 2001 Bankacılık Krizi

Cev :

1929 Dünya Ekonomik Krizi kadar Klasik düşünce kabul görmüş özellikleri

Kamu harcamaları mümkün olduğunca düşük olmalıdır.
Borçlanma ertelenmiş vergi demektir.
Vergi kamu harcamalarını karşılamanın normal yoludur.
Devletin bütçesi daima denk olmalı ekonomik ve sosyal hayatın dışında tutulmalıdır.
Denk ve küçük bütçe amaçtır.
Klasikçiler ekonominin daima tam istihdamda olduğunu kabul eder.

1929 Dünya Ekonomik Krizi bu görüşleri sarmıştır.
Keynes ekonominin sadece tam istihdamda değil eksik ve aşırı istihdam hallerinde de dengeye gelebileceğini ortaya koymuştur.
Eksik istihdamda dengede olan bir ekonominin tam istihdama ulaştırılması için, kamu harcamaları arttırılmalı, borçlanma yoluyla elde edilen atıl fonlar yatırımların finansmanında kullanılmalı ve bütçe denkliğinden vazgeçip açık bütçe yürürlüğe konulmalıdır.

Devletin borçlanması suretiyle ekonomiden çekilen paranın üretici sahalardan çekilmiş ve üretici olmayan sahalara aktralılmış olacağını, bu durumda devlet harcamalaının verimli olmayacağını ileri süren görüş hangisidir.

A. Yeni Keynesyen yaklaşım
B. Sürekli gelir hipotezi yaklaşımı
C. Klasik yaklaşım
D. Keynesyen görüş
E. Merkantilist görüş

Aşağıdakilerden hangisi, devlet tahvillerini satın alanlara sağlanan ikinci derecedeki avantajlardan biri değildir?

A. Başa başın altında tahvil ihracı
B. Tahvil getirilerinin vergi dışı tutulması
C. Tahvillerin vergi ödemelerinde kullanılması
D. Tahvillere haciz konamaması
E. Tahvillere kamu ihalelerinde teminat olarak kabul edilmesi



Aşağıdakilerden hangisi, tahvil alacaklılarına sağlanan an çıkarlardan biri değildir.?

A. Başa baş’ın altında ihraç
B. Primli ihraç
C. Vergi muafiyetleri
D. İkramiyeli ihraç
E. Ödeme garantili ihraç

Tahvil alıcılarına sağlanan ana çıkar Aşağıdakilerden hangisidir?

A. Faiz geliri sağlaması
B. Tahvillerin süresi dolmadan paya çevrilebilmesi
C. Vergi borçlarının tahvillerle ödenebilmesi
D. Haciz elilememesi
E. Devlet ihalelerinde teminat olarak kabul edilmesi

Aşağıdakilerden hangisi, devlet tahvillerinin başa başın altın ihtaç edilmesine yönelik eleştirilerden biri değildir.

A. Gelecekteki borç yükünü artırması
B. Gelir dağılımındaki adaletsizliği artırması
C. Gelecekte konversiyona başvurma olanağını azaltması
D. Devlet tahvillerine olan talebi azaltması
E. Açıklık ilkesini zedelemesi ve tahvil koşullarının anlaşılabilirliğini kısıltlaması
Aşağıdakilerden hangisi, başa başın altında tahvil çıkarılmasına yönelik eleştirilerden biri değildir?

A. Kırtasiyeciliği artırması
B. Tahvil koşullarının anlaşılabilirliğini kısıtlaması
C. İlerde konversiyona başvurma olanağını artıması
D. Devleti ilerde beldi altından kalkamayacağı bir yük altına sokması
E. Bu tahviller genellikle yüksek gelir guruplarınca alıdığından, gelir dağılımındaki dengesizliği daha da artırması

Aşağıdakilerden hangisi, develt borçlarında bir garanti biçimi değildir?

A. Kambiyo garantisi
B. Altın garantisi
C. Fiyat endeksleri garantisi
D. Konversiyona gitmeme garantisi
E. Borçlar ödenmeden yeni borca gitmeme garantisi

Aşağıdakilerden hangisi, endeksli tahvil ihracında endeksleme sisteminin sakıncalarından biri değildir.?

A. Paranın değer kaybına uğrayacağının devlet tarafından açıkça itiraf edilmesi anlamına glemesi
B. Enflasyon ndeniyle devlet borçlarının hafiflemesini önlemesi
C. Enflasyon dönemlerinde tüketim artışlarını kamçılaması
D. Enflasyon kontrol altına alınması konusunda hükümet üzerindeki baskıları artırması
E. Enflasyon nedeniyle borç hizmetinin otomatik amortismanının hafiflemesini önlemesi.

Cev:
Borçlanmada, tahvil sahiplerinin çıkarlarının garatisi için, alacaklılara para değerindeki değişmelere karşı garanti sağlanabilir. Bunlardan önemlileri.

Altın
Kambiyo
Fiyat endeksleri garantisi sağlanmasıdır.

Endekslemenin amacı: enflasyonun etkisini ortadan kaldırmak, kişi ve kuruluşlarının zararlarını önlemek.

Ana para ve faiz endekslenebilir.

Endekslemenin devlet açısından sakıncaları

Paranın değer kaybedeceğinin açıkca itirafı
Enflasyon nedeniyle devlet borçlarının hafiflemesini önler.
Enflasyon dönemlerinde tüketim artışlarını artırır.
Enflasyon kontrolu için hükümet üzerinde bakıları azaltması
Enflasyon nedeniyle borç hizmetinin otomatik amortismanını önlemesidir.

Uzun süreli borçlar prensip olarak hangi amaçla kullanılır.


A. Yatırım yapmak
B. Eski borçları ödemek
C. Borç faizlerini ödemek
D. Transfer harcamalarını finanse etmek
E. Cari harcamaları finanse etmek

Cev:

Uzun vadeli(konsolide) borçlar 2 gruba ayrılır.

İtfaya tabi borçlar: Büyük defterde kayıtlı tahvillerden ihraç edildiği zaman itfa tarihi (kesin ödeme tarihi) belirtiler.

Devamlı borçlar :
Büyük deftere kayıtlıdır.
Tahviller ihrac edildiği zaman öngörülmemiş borçlardır.
Devlet borcunun ita tarihini tespit etme yetkisini elindetutar.
Alacaklı alacak faizinden başka bir şey talep edemez.
Ebedi borç tahvillerinin faizi itfaya tabi borç tahvilleri faizinden yüksektir.
Kamu yatırımlarının program hedelerinin gersinde kalmasının sebebi finansman eksikliği.
Devlet bütçesi 2 ye ayrılılır.
Yönetim bütçesi-àvergilerle
Yatırım bütçesi-àborçlarla

Finanse edilir.

Uzun vadeli devlet borçları yatırım sermayelerinden oluşan borçlardır.

Devlet devamlılık arz eden işlerini piyasadan uzun vadeli borçlanır.

Verimli kamu yatırımlarının borçlama ile fianse edilmesini klasik maliyecilerde kabul eder.

Bu çeşit yatırımlar belirli süreler içinde faiz ve anaparalarını ödeyebilirler. ( elektirk santralleri, otoyol, demiryolları, şehir içiulaşım…)

Aşağıdakilerden hangisi, hazinenin kısa vadeli kaynaklarından biri değildir.

A. Merkez Bankası avansı
B. Altın karşılığı avans
C. Emanet paralar
D. Devlet tahvili
E. Hazine bonusu

Cev
· Hazine ,kısa vadeli nakit ihtiyacını karşılayabilmek için para piyasasından borçlanır.
· Kısa vadeli borç senetlerine hazine bonoları denir.
· Hazine bonoları dışında diğer borçlanma araçları; hazine kefaleti taşıyan bonolar, müteahhit bonoları, merkez bankası emanetleri ve avanslarıdır.
· Uzun vadeli borç senetlerine ise tahvil denir.

Aşağıdakilerden hangisi, iç dalgalı borçlar kapsamında ver almaz?

A. Emanet paralar
B. Hazine bonoları
C. Finasman fonu
D. Hazine kefaletini haiz bonolar
E. Hazineye kısa vadeli avanslar

Aşağıdakilerden hangisi, devletin kısa süreli borçlara başvurmasının nedenlerinden biri değildir?

A. Faizlerin düşük olması
B. İlke olarak, devlet bütçesinin kısa süreli parasal ihtiyacının karşılanmak istenmesi
C. Sermaye piyasasından kolaylıkla sağlanabilmesi
D. Formalite yönünden pratik olup, alacaklı ve borçlu arasındaki ilişkilein kolaylıkla düzenlenebilmesi
E. Deflasyonist dönemlerde atıl paraların piyasaya aktarılarak ekonoöik dengenin korunmasında kullanılabilmesi.

Cev:
· devletin kısa süreli borçlara başvurmasının nedenleri.
· Bütçe gelir ve giderleri arasında yer ve zaman yönünden oluşan dengesizliğin giderilmesi
· Bu borçlarda faiz düşük, risk ve belirsizlik az.
· Pratik olup, alacaklı ve borçlu arasındaki ilişkilerin kolylıkla düzenlenebilmesi ( kısa vadeli borç senetleri, (hazine bonoları) nominal değer üzerinden değil, borçlanılan faiz haddi üzerinden iskonto edilerek, başa baş değerinin altında bir fiyatla satılır. Vadeleri geldiğinde nominal değerin üzerinden ödeme yapılır.

· Deflasyonist dönemlerde atıl paraların piyasaya aktarılrak ekonomik dengenin dorunmasında kullaılabilmesidir.

· Hazine, kısa vadeli nakit ihtiyacını karşılayabilmek için para piyasasından borçlarnır. Para piyasasında kısa vadeli fonların arz ve talebi karşılaşır.

· Uzun vadeli devlet boçlarına konsolide borçlar da denir.
· Uzun vadeli borç senetlerine tahvil denir.
· Tahviller tertipler halindeçıkartılır ve defteri kebire kayıt edilir.
· Devletin sermaye piyasasından kısa vadeli borçlanması söz konusu değildir. Kısa süreli borçlar para piyasasından yapılır.

Devlet borçlarının süreleri bakımından ayrımında, hangisi “dalgalı borç” olarak kabul edilir.

A. Akbank tarafından özel bir firmaya verilen 500 bin Euro değerinde 5 ay vadeli borç
B. Belediyenin alacağına mahsuben iller Bankası’ndan çekiği 300 milyar TL değerinde avans
C. Halk bankası tarafından küçük esnafa verilen 30 milyar değerinde 18 ay vadeli kredi
D. Hazine Müsteşarlığı’nın özel bir şahıstan altığı 900 milyar değerinde 9 ay vadeli borç
E. Bankadan özel bir firmaya verilen 800 bin ABD doları değrinde 134 ay vadeli teminat mektubu

Cev:

Süre itibariyle devlet borçları 2 şekil de ayrılır.

İkili ayrım şekli: biryıla kadar vadeli borçlar (kısa) fazla ise uzun vadeli borç olarak ifade edilir.
Kısa vadeli borçlara dalgalı borçlar da denilmektedir.

3 lü ayrım şekli :

1 kısa
1-5 orta
5 yılı aşkın uzun

Vadeli borçlar;

Aşağıdakilerden hangisi, iç devlet borçlarının karşılandığı kaynaklar arasında yer almaz.

A. Bireyler
B. Bankalar
C. Merkez banksı
D. Bakanlıklar
E. Sosyal güvenlik kurumları


Cev: iç devlet borçlarının karşılandığı kaynaklar şunlardır.

Bireyler
Özel firmalar
Ticari bankalar
Merkez bankası
Sosyal güvenlik kurumları

Aşağıdakilerden hangisi, kamu iç borçlanmasının kaynaklarından biri değildir.?

A. Bireyler
B. Özel firmalar
C. Ticari bankalar
D. Dünya bankası
E. Merkez bankası

Aşağıdakilerden hangisi, bütçe gelir ve giderleri arasında ortya çıkan zaman yönünden uyuşmazlığın giderilmesi amacıyla kullanılır.

A. Hazine taahhütleri
B. Hazine kefaletine haiz bonalar
C. Adi emanetler
D. Hazine bonoları
E. Hazine tahvilleri

Cev: Devlet bütçeleri denk bağlansa dahi her zaman uyum yoktur.
Devlet zaman içinde oluşan gelir gider dengesizliğini kısa vadeli borçlanarak, yani hazine bonoları ihraç ederek gidermye çalışır.


Şartları devlet tarafından belirlenmiş borç tahvillierinin belirlenen bazı kişi yada kurumlar tarafından satın alındığı borçlanma türü aşağıdakilerden hangisidir.

A. Zorunlu borçlanma
B. İsteğe bağlı borçlanma
C. İntiyari borçlanma
D. Uzun vadeli borçlanma

Cev :
Devlet borçlanması prensip olarak devlet ile borç verenlerin özgür iradelerine dayanır. Bazı durumlar da devlet cebr(zor) kullanır. Zorunlu borçlanmada, devlet tarafından belirlenmiş şartlarla ihraç edilen tahvillerin, belirlenmiş kişi yada kurumlar tarafından alınırlar.

yüksek faizli borçların küşük faizli borçlarla değiştirilmesine ne ad verilir.

A. Tahkim
B. Konversiyon
C. Konsolidasyon
D. Monetizasyon
E. Avans


Cev: Konversiyon ve konsolidasyon borç yönetiminde başvurulan istisnai işlemlerdir. Konversiyon (değiştirme) ,eski borç senetlerinin düşük faizli yenileriyle değiştirilmesidir
Konversiyonla borç yükü hafifletilir.
Faiz oranında düşül sağlanır.
Konversiyon cebri yada isteğe bağlı olabilir.

Devletin konversiyon başvurma amacı aşağıdakilerden hangisidir.

A. Borç yükünü hafifletmek
B. Borçların vasesini uzatmak
C. Borç stokonu ortadan kaldırmak
D. Borçları reddetmek
E. Borçları birleştirmek

Cev:
Konversiyon başvurularak faiz ödemelerinde tasarruf sağlanması ve borç yükün haifletilmesi amaçlanır.

Pşyasa faiz oranın düşmesinden yaralanarak hem tahvillerin faiz oranının düşürüldüğü hem de borçlanmanın nominal mktarında artış sağlandığı konversiyon türü nedir.

A. Başa başın altında konversiyon
B. Başa baştan yapılan konversiyon
C. Kademli konversiyon
D. Fark ödemeyi gerektiren konversiyon
E. Anapara konversiyonu

Cev:
Devlet borçlarının değiştirilme usulleri:

Başa baştan devlet tahvillerinin değiştirilmesi: (basit usul) : tahvillerin mominal değerinde bir değişme olmaksızın yüksek faizli tahvilleri dah küşük faizli tahvillerle değiştirmek suretiyle yapılan konversiyıon dur. Bu usulde borcun anaparası değişme, faiz ödemelerinde ise bir azalma meydana gelir.

Başa başın aştında devlet tahvillerinin değiştirilmesi : Bu yönteme başvurmak için mali piyasada iki çeşit borç senedi bulunmalıdır. Bir kısmı başa başın altında ve üstünde olmalıdır. Başa başın altında borç değiştirme borcun nominal miktarını artırıp, faiz haddini indirir.

Fark (istelik ) isteme suretiyle borç değiştirme : Bu usulde Devletin faiz yükü değişmez . (faizsiz yeni borç demini için)

Tahvil sahibi eline geçen faiz müktarını muhafaza edebilmek için ek bir sermaye ödemek zorunda bırakılır.

Ek sermaye miktarı borçlanmanın faizi = piyasa faizini sağlayacak şekilde tesbit edilir
Devlet elde ettiği taze para kadar borç miktarını artırmış olur.
Bu usul devlet borçlarının baisiz bir şekilde artırılmasını sağlar.
Yani Devletin faiz yükünü sabit tutup yeni borç para bulması durumunda fark istemek suretiyle konversiyon yapılmış olur.
Burada faiz haddinin düşmesinde borç yükünü azaltmak içi değil, faizsiz yeni borç temin etmek için yararlanılır.


Üretim kapasitesinin ihtiyacı olan ithalatın finansmanı için kullanılan kredilere ne ad verilir.

A. Proje kredileri
B. Program kredileri
C. Sendikasyon kredileri
D. Serbest krediler
E. Dış alım kredileri

Cev:
Dış borçları şu şekilde sınıflandırabiliriz.

Kalkınmanın finansmanı için verilen dış borçlara kalkınma kredileri denir. Bu krediler kullanış biçimlerine göre serbest ve bağlı krediler olarak isimlendirilir.
Kredi bir ülkeden alışveriş amacıyla veriliyorsa ülkeye bağlı .
Kış kresilerde bir bağlayıcılı yoksa seberst kredi söz konusu olur.

Proje kredileri, kaldınma planlarında yer alan kamu ve özel sektör üretüm ünitelerinin oluşturulması amacıyla verilir.

Program kredileri, üretim kapasitesinin ihtiyacı olan ithalatın finansmanı için kullanılır. Üretim kapasitesinin ihtiyacı olan ithalatın finansmanı için kullanılan kredilere denir.

İhracat Kredileri: Özel sektör tarafında kullanılır. Krediyi veren malı satan ülkedeki firmadır. Krediyi kullanan ithalatı yapan ülkedeki firmadır.
Malı satan ülkedeki finansman kuruluşları tarafından garanti edilirler.
Borç ertelemesi (tecil) : Süresi dolan bir borcun ödenmesinin , ilk kredi faizinden daha düşük bir oranla sonraki yıllara ertelenmesi borç tecili dir.

Röfinansman : Süresi dolan bir borö ödendikten sonra aynı miktarda krednin yeniden açılması şeklinde uygulamadır.


Aşağıdakilerden hangisi, devlet borçlanmasında faiz oranını etkileyen faktörlerden bir değildir.?

A. Tahvillerin süresi
B. Devlete duyulan güven
C. Devletin paray olan ihtiyacının şiddeti
D. Vatandaşların psikolojik durumları
E. Tahvillerin isme yazılı olması



Cev:
· Faiz , tahvil alıcılarına sağlanan ana çıkardır.
· Tahvil sahipleri için faiz bir gelir. Devlet için bir giderdir.
· Devlet tahvillerinin faiz oranı yasa ile belirlenir.
· Bu faiz oranı nominal(itibari) faizdir.
· Nominal faiz oranı ile tahvilin işlem gördüğü gerçek faiz oranı farklı olabilir.

Faiz oranını belirleyen faktörler.

Tahvillerin süresi
Devletin paraya olan ihtiyacı
Devlete duyulan güven
Borçlanmanın yapıldığı anda bulundan konjönktür.
Vantandaşın psikolojik durumu


Aşağıdakilerden hangisi, tahvillerin faiz oranını etkileyen faötörlerden biri değildir?

A. Tahvillerin süresi
B. Devletin paraya olan ihtiyacı
C. Devlete duyılan güven
D. Vatandaşın psikoloji durumu
E. Tahvillerin borsada satışı


Borç tahvillerinin faiz oranı aşağıdakilerden hangisiyle saptanır?

A. Yönetmelikle
B. Kanunla
C. Tebliğle
D. Tüzükle
E. Kanun hükmünde kararnameyle

Cev :

Kısa süreli borçlanmalar bütçe kanununa göre
Uzun süreli borçlanmalar, özel bir kanuna dayanılarak yapılır. (uzun süreli borçlanmada borcun miktarı, faiz oranı ve yükü kanunda yer alır)
Borcun ne zaman aktolunacağı, satış süresi faiz, prim ve ikramiye …hükümetçe belirlenir.
Mahalli idareler ve kamu istisaki teşebbüsleri kendi kuruluş kanunlarndan aldıkarı yetkile borçlanmya giderler.


Aşağıdakilerden hangisi, devlet borcunu ortadan kadıran veya azaltan bir işlem değildir.

A. Borcun reddi
B. Borçların tahkimi
C. Borcun itfası
D. Borcun amaortismanı
E. Para değerindeki düşme

Cev:

1. borcun reddedilmesidir. (iç ve dış borçlar için)
2.Para değerinin düşmesi ie kamu borcunun azalatılması
3.Borçun vadesi geldiğinde Devletçe ödenmesidir.(buna borçun amortismanı veya itfası denir)
4.Dr. Price Yöntemidir. Devlet, borcun itfası için piyasadan tahvil satın alır. (borçların faizi ile tahvil satın alır.: bu işlem her yıl tekrarlanır.) . Belirli süre sonra borçun tamamı itfa edilmiş olur.
5. Borçların kısmen yada tamamen silinmesi.

Not: Morotoryum: Vadesi gelmiş borçlara ilişkin herhangi bir yasa, mahkeme kararı…, borçlunun tek taraflı olarak borç ödemesini durdurmasını yada ertelemesi.

Konsolidasyon(Tahkim) : Kısa vadeli devlet borçlarının uzun vadeli devlet borçlarıyla değiştirilmesidir.

Aşağıdakilerden hangisi, devlet borçlarının amaçlarından biri değildir.

A. Ekonomik dengeyi sağlayıcı veya koruyucu etkiler yaratılması
B. Tasarrufların belirli yatırımlara kanalize edilmesinin önlenmesi.
C. Olaganüstü harcamaların kaşılanması
D. Vadesi geçmiş borçlara finansman sağlanması
E. Kaynak dağılımı ve kullanımında etkinlik sağlayıcı etkiler yaratılması

Enflasyon döneminde devletin isteğe bağlı olmayan borç uygulamalarının tüketim üzerinde yaratacağı ilk etki, aşağıdakilerden hangisine benzemektedir.
A. Şerefiye
B. Harç
C. Resim
D. Vergi
E. Emisyon


Cev: devlet borçlanması ; tüketim düzeyi üzerinde, genişleme ve daralma olmak üzere iki yönde etkide bulunur.

Devlet borçlanması satın alma gücü üzerinde vergi kdar olmasa da daraltıcı bir etki oluşturur.
Özellikle isteğe olmayan borç uygulamalarındaoluşan ilk etki, verginin oluşturduğu etkiye yaklaşmaktadır. Borç yönetiminin başarısı sağlanan fonların kullanımı ile yakından ilgilidir.

Enflasyon döneminde devletin isteğe bağlı olamyan borç uygulamalarının tüketim üzerinde oluşturacağ ilk etki, vergilerin etkisine benzemektedir.

Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’de iç ve dış borçların yönetiminden sorumludur.

A. Maliye bakanlığı
B. Hazine müsteşarlığı
C. TC Merkez Bankası
D. Kış Ticaret Müsteşarlığı
E. Devlet Planlama Teşkilatı

Cev:
Müsteşarlıklar ; Başbakana bağlı olup, Başbakan yetkilerini Devlet bakanı vasıtası ile kullanır.
Müsteşarlıklar, merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatı ile bağlı kuruluşlardan oluşur.


Türkiye’de hazineye kısa vadeli avansı aşağıdakilerden hangisi açar.?

A. Maliye Bakanlığı
B. Başbakan
C. TBMM
D. TC Merkez Bankası
E. Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı


Cev:
· TC Merkez Bankası açıyordu ancak 25.4.2001 yürülükten kaldırıldı. Diğer kaldırılan işlemler.
· Orta vadeli reeskont ve avans işlemleri
· Tahvil karşılığı avans
· Kamu müsseselerine kredi..